Finlandia: Tory 1435 mm w całym kraju? Na razie projektowanie Rail Nordica

Celem przedsięwzięcia znanego pod nazwą Rail Nordica jest budowa linii normalnotorowej łączącej Finlandię ze Szwecją i Norwegią. Taki krok zdecydowanie usprawniłby połączenia kolejowe między Finlandią a tymi krajami – logistyka kolejowa ma zaś znaczenie nie tylko gospodarcze, ale również wojskowe. Od kwietnia 2023 r. Finlandia jest członkiem NATO, a w marcu 2024 r. do sojuszu dołączyła również Szwecja. Zagrożenie agresją ze strony Rosji każe fińskim władzom zawczasu przygotować trasy, którymi w razie wojny będzie docierać do kraju zaopatrzenie oraz oddziały sprzymierzeńców.

Zerwanie więzów z Rosją

– To więcej niż tylko poprawa mobilności wojskowej, która poprawi nasze bezpieczeństwo dostaw i odegra kluczową rolę w systemie „obrony totalnej”. To także ogromny projekt inwestycyjny, który będzie stymulował wzrost gospodarczy i tworzył nowe miejsca pracy – podkreśla minister transportu i komunikacji Lulu Ranne.

Budowa Rail Nordica może okazać się pierwszym krokiem do zmiany rozstawu szyn z szerokiego (1520 mm) na normalny (1435 mm) w całym kraju. – Nie chcemy na zawsze pozostać w Rosji – stwierdziła obrazowo Ranne podczas konferencji ministrów transportu państw nordyckich w Helsinkach.

Przeładunek na granicy to wąskie gardło

Nie jest to pierwsza deklaracja fińskiej minister w tej spawie. – Nadal mamy szeroki rozstaw szyn – i musimy to zmienić – zaznaczyła Ranne podczas konferencji TEN-T w Łodzi w lutym bieżącego roku. – Potrzebujemy większego bezpieczeństwa dostaw do Finlandii. Nasz resort od dawna współpracuje z ministerstwem obrony – wiemy, czego potrzebują kraje nordyckie. Musimy być w stanie transportować ludzi i pojazdy wojskowe we wszystkich okolicznościach, a więc pozbyć się wąskich gardeł – wyjaśniła Ranne.

Za szczególnie ważne uznała wówczas właśnie połączenia lądowe z Finlandii do Szwecji i Norwegii. Według fińskiego rządu przykład Ukrainy pokazuje, że współpraca między sojusznikami jest dziś ważniejsza niż kiedykolwiek. Poprzedni gabinet, choć również antyrosyjski i prozachodni, wbrew propozycjom Komisji Europejskiej nie chciał przekuwać swojej sieci. Wyniki zleconego w ubiegłym roku studium na temat przekucia sieci przynajmniej na północy kraju mają być gotowe w czerwcu.

Od Oulu po Narwik

Pierwszym etapem budowy Rail Nordica ma być odcinek między Kemi w północnej Finlandii a Haparanda na północy Szwecji. Jego projektowanie, według zapowiedzi Ranne, rozpocznie się jeszcze w tym roku i potrwa do roku 2029. W 2030 r. mają już rozpocząć się pierwsze prace budowlane. Dziś na odcinku między Haparanda a Tornio w Finlandii istnieje splot toru normalnego i szerokiego.

Docelowo po fińskiej stronie linia ma dotrzeć przez Rovaniemi (w pobliżu którego działa baza wojskowa) aż do Oulu, miasta portowego nad Zatoką Botnicką w zachodniej części Finlandii. Szacowany koszt inwestycji to ok. 1,5 miliarda euro.

Jej budowie ma towarzyszyć zwiększenie przepustowości sieci kolejowej i terminali portowych w Narviku. To właśnie przede wszystkim do tego norweskiego portu mają docierać przez Kirunę pociągi towarowe z Finlandii – zarówno przewożące ładunki wojskowe, jak i cywilne.